معرفی کتاب - 2

حیات معقول 

 

کتاب «حیات معقول»، نوشته علامه «محمدتقی جعفری» به همت انتشارات مؤسسه تدوین و نشر آثار علامه جعفری منتشر شده است.
به گزارش خبرگزاری قرآنی ایران (ایکنا)، یکی از تفکرات بسیار عمیق و شناخته شده علامه «محمدتقی جعفری» اندیشه‌ای است که آن را با عنوان «حیات معقول» ابراز داشته است. حیات معقول در نظام فکری این شخصیت، یک اندیشه مدام و جاری است که با تبیین‌های علمی و چندباره وی، از فرضیه عبور به جایگاه یک تئوری رسیده است.
طی این تئوری، وی می‌کوشد در مقام یک پویش‌گر، میان مرزهای انسان و جهان قرار گرفته و الگویی جدید برای یک نوع جهان‌نگری ریشه‌دار طراحی کند. به نظر می‌رسد، جدی‌ترین و واضح‌ترین مسئله‌ای که در کنه حیات ملحوظ است، ارتباط با هستی از یک سو و ارتباط با انسان از سوی دیگر است. در اصل حیات معقول می‌کوشد حیات را به عنوان شاخص هستی، در کنار عقل و فکر به عنوان شاخص انسان قرار دهد.
بنابراین، به سهولت می‌توان از حیات معقول به عنوان اندیشه و جریانی یاد کرد که در صدد ایجاد پیوند دوباره میان هستی و انسان از منظر حیات‌یابی، عقل‌محوری و عقلانیت باشد. چنین می‌نماید که چنین مدلی، هرگز نمی‌تواند بدون اندیشه‌های عمیق و تثبیت شده، حاصل بیاید و چنین نیز هست؛ زیرا حیات معقول از اندیشه‌های متأخر علامه محمدتقی جعفری محسوب می‌شود و با نظر به این‌که حیات معقول، نخستین‌بار در جلد دوم تفسیر نهج‌البلاغه مطرح شده، هرگز در تفسیر مثنوی حضور ندارد. بنابراین، فکرواره‌ای است که در دهه پنجم حیات وی صورت پذیرفته است. روشن است که این موضوع در ملاحظه مجموعی افکار یک متفکر می‌تواند اهمیتی خاص و معنادار داشته باشد.
محمدتقی جعفری به هنگام نگارش دیدگاه‌های تکمیل کننده‌اش درباره فکر اختصاصی خود حیات معقول از استناد و منحصر ساختن آن به خود، خودداری کرد و آن را فکری غیر شخصی و علمی ارزیابی کرد تا نشان دهد حیات معقول فکری در فکر نیست، بلکه فکری است برای ساختن و شدن
از آن رو که حیات معقول، در ردیف تفکراتی است که علاوه بر جنبه‌های ذهنی، جنبه‌ای غیر ذهنی و عملی نیز دارد. حیات معقول که نوعی فراخوان معنوی و اخلاقی به فرایند عقلانیت بود، هم‌چنان فراخوانی می‌کند و حضور اخلاق و معنویت در متن عقلانیت را یادآوری می‌کند، آن‌جا که وقتی با آن همراه می‌شویم و کلمه به کلمه، سطر به سطر و صفحه به صفحه در جای آن پیش می‌رویم به جایی می‌رسیم که متفکر، به عنوان ناخدای این کشتی، از کشتی پیاده می‌شود، به ساحل می‌ایستد و به شن‌ها چشم می‌دوزد، تا مبادا حضور او در این کشتی، او را از حقیقت غافل کند و تا مبادا حیات معقول، هویت معنوی و اخلاقی خود را از دست بدهد و تا مبادا ... دردی دیگر بر دردهای بشری افزوده شود.
محمدتقی جعفری به هنگام نگارش دیدگاه‌های تکمیل کننده‌اش درباره فکر اختصاصی خود حیات معقول از استناد و منحصر کردن آن به خود، خودداری کرد و آن را فکری غیر شخصی و علمی ارزیابی کرد تا نشان دهد حیات معقول فکری در فکر نیست، بلکه فکری است برای ساختن و شدن. 

منبع: 

http://www.bashgah.net/fa/content/show/26378